De Rosetta-steen van het boeddhisme

Copyright (C) 2022. Tomás Morales y Durán

Het eerste dat krachtig de aandacht trekt van het gevarieerde panorama van het wereldboeddhisme is de verscheidenheid aan sekten en religies met geen ander verband daartussen dan hun denominatie van "boeddhisten". De benadering van een religie begint met het bestuderen van de heilige teksten. De islam heeft de koran, het christendom, de bijbel.

Maar hoe zit het met het boeddhisme?

Er zijn boeddhistische religies van materialistische aard die door de eeuwen heen enorme stapels teksten hebben doorgegeven zonder ooit in te gaan op wat ze werkelijk betekenen. Hun aanpak was beperkt tot de scholastieke productie, bewerking en verspreiding van theorieën gebaseerd op wat zij geloofden in de teksten die in afzonderlijke parallelle publicaties stonden die ze 'Commentaren' noemden.

De Indiase traditie is uiterst nauwgezet met de strikte bewaring van de teksten die als "heilig" worden gedefinieerd, en bewaart ze zelfs voor de mensen die verantwoordelijk zijn voor het doorgeven ervan. Ze laten ze de uitspraak, de dictie, de geheugensteunregels bestuderen van wat ze moeten onthouden, maar letten er goed op dat de zenders de betekenis niet begrijpen om het fenomeen van de 'kapotte telefoon' te vermijden.

Daarom werd er nooit aan vertaalwerk gedaan totdat westerlingen uit de tweede helft van de 19e eeuw er belangstelling voor kregen. De zendende monniken zonden alleen maar uit. En nadat ze een reeks teksten uit hun hoofd kenden, bestudeerden ze de details van de taal om te proberen ze te begrijpen.

Maar bij de teksten zat geen woordenboek. Wat in ieder geval geen zin zou hebben. Die overbrengende monniken stelden zich betekenissen voor en legden die uit in lange, saaie commentaren en subcommentaren die ze aanboden aan fervente toegewijden, waardoor ze prestige en rijkdom verwierven, net als de Hinayana en zijn opvolgers, de Theravadin-fundamentalisten.

Andere sekten deden direct afstand van die teksten als onbegrijpelijk en creëerden hun eigen teksten, die ze verfraaiden met allerlei soorten filosofische bijdragen, waaronder Grieks stoïcisme. Dit is het geval met de Mahāyāna.

Het punt is dat de ontelbare sekten die zichzelf boeddhisten noemen, geen gemeenschappelijke heilige tekst delen. Gewoon abstracte concepten zoals de vier edele waarheden, of wat zij zich voorstellen dat de vier edele waarheden zijn.

Laten we meer dan twintig eeuwen teruggaan in de tijd.

De formulering van het probleem zou als volgt zijn: hoe kan het Woord van de Boeddha zonder enige wijziging naar de toekomst worden gezonden?

De eerste is de keuze van het medium. We bevinden ons in een tijd waarin geschreven scripts in India nog niet opnieuw waren ingevoerd en daarom niet kon worden geschreven en de talen allemaal uitsluitend mondeling van aard zijn.

We moeten een taal kiezen.

Als we een "natuurlijke" taal kiezen, die in een bepaald gebied wordt gesproken, zal deze onderhevig zijn aan de natuurlijke evolutie van talen, en wat vandaag het ene betekent, zal morgen het andere betekenen en daarom zal elke boodschap die erin is gecodeerd, worden gedegradeerd door dezelfde semantische evolutie.

We moeten daarom een ​​kunstmatige taal kiezen waarin de teksten worden gecodeerd.

Maar er worden kunstmatige talen gemaakt. Het zijn formele talen, dat wil zeggen dat er een één-op-één-relatie moet zijn tussen de betekende en de betekenaar. Het is absurd om een ​​taal te creëren waarin een woord het een of het tegenovergestelde betekent, afhankelijk van de context, omdat er geen context is. Dit gebeurt alleen in de loop van de tijd in natuurlijke talen, naarmate ze evolueren. Maar dit is niet het geval. We hebben het over een taal die is gebouwd om een ​​boodschap te bevatten en alleen om die boodschap te bevatten.

Degenen die de teksten hebben gecodeerd op basis van herinneringen in verschillende natuurlijke talen, hebben geen woordenboek gemaakt om de teksten te begeleiden voor latere decodering. logisch. Omdat dat woordenboek in een natuurlijke taal zou zijn en ook aan evolutie onderhevig zou zijn, zouden we dus in hetzelfde probleem zitten.

Dus... hoe kunnen we een getrouwe vertaling en verzending mogelijk maken, ongeacht de tijd die is verstreken?

Het antwoord ligt in redundantie.

De geplande herhaling van subberichten wordt gebruikt om informatie te herstellen in geval van verlies en ook om de betekenis ervan te bepalen.

De eerste is zeer bekend. Redundante codering wordt gebruikt voor foutloze transmissiesystemen. Maar de tweede is nog interessanter.

De teksten beslaan een enorme lengte en zijn sterk redundant. Hetzelfde wordt niet één keer gezegd, het wordt bij veel verschillende gelegenheden gezegd, maar nooit precies hetzelfde. Geen twee toespraken zijn hetzelfde. Doordat een woord op veel plaatsen voorkomt, wordt de betekenis ervan zichtbaar. Slechts één betekenis moet zinvol zijn in al zijn veelvuldige voorkomens. En inderdaad, dat heeft het. Het is als een gigantische sodoku.

Om de teksten te ontcijferen, moet men eerst zoveel mogelijk betekenissen van elk woord verzamelen. Niet alleen die welke deze of gene vertaler traditioneel heeft gebruikt, wat de basis is van conventionele woordenboeken, maar ook van de parallellen van elk woord in het Sanskriet of zelfs hoe ze oorspronkelijk in het oud-Chinees werden vertaald, in de nauwelijks bewaarde verzamelingen die agama's worden genoemd.

Daarna wordt het woord in al zijn voorkomens gelokaliseerd en wordt elke betekenis getest totdat de betekenis wordt gevonden. We zullen weten dat het resultaat juist is als we geen betekenissen overhouden, en dat geen enkele betekenis meer dan één woord gebruikt en ook dat de boodschap coherent is in al zijn onderdelen, iets wat de rest van de heilige teksten niet hebben.

Op deze manier vallen bovendien de later geïntroduceerde apocriefe teksten op, omdat ze geen overbodige structuren volgen en hun betekenis niet consistent is met al het andere.

Zo kunnen ze worden gemarkeerd om te waarschuwen voor hun onwaarheid.

Het zijn er maar weinig. Maar ze dienen als een demonstratie van de moeilijkheid om een ​​apocriefe tekst voor echt te laten doorgaan in zo'n compleet web van redundantie.

Dankzij dit heb ik na meer dan tweeduizendhonderd jaar de boodschap kunnen ontcijferen die ze met het Woord van de Boeddha hebben gecodeerd. En het merkwaardige is dat degenen die deze overdracht in stand hielden zonder het te weten, en veel meer de rest, zich buiten het Middenpad van de Boeddha bevinden, ofwel in de nihilistische sloot, ofwel in de eeuwige.

De boodschap van de Boeddha is gedurende deze eeuwen perfect bevroren gebleven zonder dat iemand de betekenis ervan heeft veranderd, zelfs maar om het te weten.

Vandaag is het al open en heb je het in het Spaans, Engels, Duits, Deens, Frans, Nederlands, Italiaans, Pools, Portugees en Zweeds. Er zijn geen excuses meer. Lees het en bedenk of je geloof boeddhistisch is of iets anders. Nu kan je.